Filecoin to platforma blockchain skupiona na zdecentralizowanym przechowywaniu danych z wbudowanymi bodźcami ekonomicznymi dla użytkowników. Jest to jeden z głównych projektów infrastrukturalnych z kierunku Web3.
Twórcą Filecoina jest firma Protocol Labs, która opracowała protokół komunikacji sieciowej IPFS do rozproszonego przechowywania plików. Uruchomiła również popularną platformę crowdsale dla projektów kryptowalutowych CoinList.
Bezpieczeństwo i weryfikację danych przechowywanych w sieci Filecoin zapewniają dwa algorytmy konsensusu. Jest to Proof of Spacetime (PoSt) i Proof Of Replication (PoRep). Za przechowywanie i udostępnianie danych odpowiadają górnicy.
Natywna kryptowaluta FIL jest używana jako zachęta ekonomiczna do przechowywania danych.
Spis treści
Filecoin (FIL) – historia
Fundamenty platformy blockchain Filecoin zostały położone w 2014 roku przez kalifornijską firmę Protocol Labs. Wówczas opublikowano pierwszą konsensusową wersję koncepcji platformy Proof-of-Work.
Kolejna faza rozwoju Filecoina miała miejsce w latach 2014-2017. W tej fazie Protocol Labs zaprojektowało i rozwinęło nowy zdecentralizowany protokół sieciowy – InterPlanetary File System (IPFS). IPFS to bardziej zaawansowany odpowiednik sieci torrent do przechowywania i dystrybucji plików.
Autorem IPFS jest szef Protocol Labs, Juan Benet. Rozwiązanie to jest stosowane zamiast protokołów internetowych HTTP i HTPPS. Wszystkie adresy plików w pamięci masowej IPFS zaczynają się od prefiksu ipfs://.
Jednym z pierwszych projektów kryptowalutowych integrujących technologię IPFS był protokół OpenBazaar w 2016 roku. Projekt rozrósł się do poziomu zdecentralizowanego rynku, ale ostatecznie został zamknięty w 2021 roku.
W 2017 roku zespół Filecoin zebrał w ICO 257 milionów dolarów. Sprzedaż tokenów odbyła się na platformie CoinList, która została stworzona przez Protocol Labs wraz z AngelList. Sprzedaż tokenów została przeprowadzona zgodnie z ramami prawnymi SAFT, co oznacza zgodność ICO z przepisami prawa finansowego.
Sieć główna zdecentralizowanej platformy przechowywania danych Filecoin wystartowała w październiku 2020 roku.
W lutym 2022 roku wyszło na jaw, że duża firma inwestycyjna Tiger Global Management zainwestowała w projekty kryptowalutowe, z których jednym był właśnie Filecoin.
Architektura i cechy Filecoina
Platforma Filecoin to zdecentralizowana wersja popularnych magazynów w chmurze, takich jak Amazon Web Services czy Alibaba Cloud. Działa on na protokole IPFS, ale uzupełnia go o zachęty ekonomiczne.
Każdy może zostać użytkownikiem Filecoin. Można zapłacić przechowywanie swoich plików w sieci, lub alternatywnie, udostępnić własny sprzęt do przechowywania do sieci i zostać nagrodzonym natywną kryptowalutą FIL.
Jak wygląda dokładnie cały proces:
- Użytkownik, który potrzebuje hostingu danych, wnosi opłatę za przesłanie ich do Filecoin.
- Odpowiedni dostawca pamięci masowej (miner) pisze gwarancję na przechowywanie tablicy danych w blockchainie Filecoin zgodnie z zasadą service level agreement.
- Protokół blockchain stale weryfikuje integralność i parametry przechowywanych danych.
- Wyspecjalizowany dostawca danych realizuje wnioski o dane za opłatą, ustaloną na wolnym rynku.
Oprócz płatności za przechowywanie danych, górnicy otrzymują nagrody za tworzenie blockchaina. Ich wielkość zależy od ilości pamięci dostarczonej do sieci. W blockchainie Filecoin jest obecnie ponad 4 tysiące aktywnych górników. Obecna nagroda za blok wynosi około 20 FIL.
Oprócz technologii IPFS, Filecoin wykorzystuje modułowy stack sieciowy libp2p, modele danych oparte na IPLD, pakiet protokołów Multiformats dla elastyczności i kompatybilności protokołów oraz własne zasoby edukacyjne ProtoSchool.
Wydajność Filecoin i całkowita pojemność
Prędkość generowania bloków w sieci Filecoin wynosi około 30 sekund lub 120 bloków na godzinę. Twórcy uważają, że ta prędkość jest wystarczająca dla transakcji transferu monet FIL między użytkownikami.
Czas realizacji transakcji pomiędzy klientem a dostawcą pamięci masowej wynosi 1-2 minuty, a transfer pliku o pojemności 32 GB kształtuje się na poziomie około 90 minut.
Według Filfox, całkowita pojemność Filecoin na dzień 22 września 2022 r. wynosi 18,56 eksbajtów – to około 20,75 mln terabajtów.
Algorytm konsensusu Filecoin
Ważną cechą wyróżniającą Filecoin od innych blockchainów jest obecność dwóch algorytmów jednocześnie. Odpowiadają one za osiągnięcie konsensusu w dwóch różnych procesach sieciowych.
Kopiowanie informacji
Za ten proces odpowiada algorytm konsensusu Proof-Of-Replication (PoRep). Zadaniem PoRep jest udowodnienie, że magazyny danych dokładnie odebrały i prawidłowo zakodowały pliki przekazane do przechowywania. Ta część dowodu w Filecoin jest dostarczana na początku i końcu transakcji przechowywania plików.
Przechowywanie informacji
Za ten proces w Filecoinie odpowiada algorytm konsensusu Proof of Spacetime (PoSt). PoSt ma za zadanie udowodnić, że „powiernik” informacji nadal przechowuje dane związane z transakcją.
Oba algorytmy wykorzystują technologię zk-SNARK do kompresji i szyfrowania przesyłanych informacji.
Konsensus w Filecoin jest zorganizowany w taki sposób, że ważność obu dowodów jest weryfikowana w każdym nowym bloku sieci. To rozwiązanie zapewnia niezbędne bezpieczeństwo danych.
Filecoin jest projektem modułowym z różnymi komponentami.
Cechy kryptowaluty FIL
Natywna moneta Filecoin jest główną jednostką rozliczeniową dla transakcji w sieci. Jednocześnie FIL jest walutą motywacyjną dla dostawców przestrzeni dyskowej, a także górników, którzy tworzą bloki i zapisują wszystkie transakcje w blockchainie Filecoin.
FIL działa podobnie jak blockchain Ethereum. Wszystkie transakcje i przesyłane wiadomości opłaca się za pomocą gazu. Ponadto, zainspirowany mechanizmem spalania monet EIP-1559 w Ethereum, zespół zaimplementował podobną opcję rekompensaty zasobów sieciowych. Gdy sieć doświadcza przeciążenia, należy spodziewać się zwiększenia limitu gazu dla szybszych transakcji i odwrotnie – spadek poziomu aktywności sieci spowoduje obniżenie limitu gazu dla transakcji.
Filecoin nie ominął rynku zdecentralizowanych aplikacji finansowych (DeFi) i Web3, wydając wersję opakowaną FIL, aby rozszerzyć ekosystem w innych platformach blockchain. Takie tokeny wydano w Ethereum, BNB Chain, Fantom, Polygon, Avalanche, Solana, Arbitrum i Celo.
Potencjał inwestycyjny platformy dostrzega Grayscale Investments. Jest to firma stojąca za stworzeniem największego na świecie trustu bitcoinowego. Token FIL znalazł się wśród produktów inwestycyjnych Grayscale. Innym regulowanym produktem finansowym opartym na FIL, Filecoin Asset Use Swap (FAUS) zarządza firma DARMA Capital.
Konkurenci
Globalny rynek pamięci masowej aktywnie się rozwija. Oprócz scentralizowanych firm tworzących rozwiązania chmurowe (Amazon, Google, Dropbox, DigitalOcean itp.) w ostatnich latach oprócz Filecoina pojawiły się rozwiązania zdecentralizowane.
BitTorrent
Twórca protokołu leżącego u podstaw jednej z najpopularniejszych na świecie sieci wymiany i przechowywania plików został w połowie 2018 roku sprzedany założycielowi platformy blockchain Tron (TRX) Justinowi Sunowi. Projekt przeprowadził ICO w 2019 roku, pozyskując 7,2 mln dolarów, po czym platforma wprowadziła zachęty dla użytkowników sieci w tokenach BTT za udział w wymianie plików.
Arweave
Platforma Arweave pozycjonuje się jako zbiorczy dysk twardy z niezmienną historią przechowywania plików, umożliwiając przechowywanie nie tylko plików czy informacji, ale także aplikacji. Zapisując historię, nie pozwala innym na jej nadpisanie. Platforma blockchain Arweave zapewniła sobie wsparcie ze strony największych inwestorów venture capital, w tym Multicoin Capital, Coinbase Ventures i Andreessen Horowitz.
Usługa przechowywania NFT
Jednym z najbardziej udanych zastosowań IPFS i Filecoin była sfera NFT, która była w stanie rozwiązać problem bezpiecznego przechowywania metadanych obiektów cyfrowych za pomocą projektu blockchain.
W 2021 roku twórcy Filecoina uruchomili platformę NFT Storage. Jest to darmowa zdecentralizowana usługa przechowywania metadanych dla tokenów NFT. Rozwiązanie to opiera się na IPFS i Filecoin. Daje też możliwość dostępu do pliku przez zwykłą przeglądarkę. Z platformy może korzystać każdy posiadacz niewymiennego tokena.
Według oficjalnych statystyk na koniec września 2022 roku w NFT Storage znajduje się około 92 mln NFT. Łącznie zajmują one 258 GB pamięci. Według menedżera produktu Protocol Labs, Pooja Shah, głównymi użytkownikami usługi są m.in. rynek NFT OpenSea, ekosystemowe aplikacje Flow i Hedera. Filecoin przechowuje również dane z innych popularnych sieci, w tym Ethereum, Near Protocol i Polygon.
Rozwój ekosystemu
Oprócz NFT, Filecoin jest używany do przechowywania i archiwizowania zbiorów danych, metaverse i gier blockchain, badań naukowych oraz projektów dotyczących treści audio i wideo. Na koniec lipca 2021 roku ekosystem obejmował Revolut, Travala, Operę, Infurę, Cloudflare, Uniwersytet Stanforda i dziesiątki innych organizacji, które w jakimś stopniu korzystają z Filecoin blockchain.
Kilka przykładów:
- Audius – aplikacja do streamingu muzyki, która wykorzystuje IPFS;
- Huddle01 – platforma wideokonferencyjna Web3
- Internet Archive – archiwum serwisów, stron internetowych i plików
- Lighthouse – aplikacja do szybkiego wysyłania plików do zdecentralizowanej chmury IPFS.
Zainteresowaniu handlem ze strony inwestorów instytucjonalnych towarzyszyły również innowacje technologiczne. W maju 2022 roku Fundacja Filecoin i Lockheed Martin Corporation ogłosiły program wdrożenia w kosmosie międzyplanetarnego systemu plików (IPFS).
Warto również zwrócić uwagę na współpracę z innymi projektami kryptowalutowymi. Na przykład Electric Coin Company (ECC) stojąca za rozwojem kryptowaluty ZCash, wraz z Protocol Labs, Filecoin Foundation i Ethereum Foundation współpracują nad poprawą skalowalności i prywatności swoich ekosystemów.
 – Wszystko co musisz wiedzieć){kind=link}
 – Wszystko co musisz wiedzieć){kind=link}
Comments (No)