Blockchain i kryptowaluta Sui – wszystko co musisz wiedzieć

Sui to wysokowydajny blockchain warstwy 1, który Mysten Labs rozwija w celu obsługi wrażliwych na opóźnienia, zdecentralizowanych aplikacji.

Sui blockchain, podobnie jak Aptos, wykorzystuje pracę Diem, nieudanej platformy blockchain od Meta Corporation. Do napisania kodu Sui użyto w szczególności zmodyfikowanej wersji języka Move stworzonego dla Diema.

Działanie i bezpieczeństwo sieci Sui zapewnia algorytm Proof-of-Stake z możliwością stakingu i delegowania.

Procedura konsensusu Sui wykorzystuje unikalne protokoły Narwhal i Bullshark, które umożliwiają obliczenia równoległe. To czyni Sui wysoce skalowalnym.

Od października 2022 roku Sui blockchain działa w sieci testowej.

Kto opracowuje i finansuje projekt?

Sui blockchain jest rozwijany przez firmę Mysten Labs, założoną we wrześniu 2021 roku w Kalifornii przez grupę byłych członków ścisłego kierownictwa i programistów Novi Research – oddziału Meta Corporation, który pracował nad blockchainem Diem i językiem programowania Move. Współzałożycielem i dyrektorem generalnym Mysten Labs jest Evan Cheng, były dyrektor badań i rozwoju w Novi Research.

Zespół po raz pierwszy ogłosił publicznie nowy projekt 22 marca 2022 roku, a prace nad nim rozpoczęły się już jesienią 2021 roku.

Od października 2022 roku startup przeprowadził dwie rundy finansowania. Rundę serii A o wartości 36 mln dolarów na początku 2022 roku poprowadził renomowany fundusz Andreessen Horowitz, w drugiej rundzie serii B udało się pozyskać 300 mln dolarów, a Mysten Labs wyceniono na 2 mld dolarów.

Sieć testowa Sui wystartowała w sierpniu 2022 r.

Cechy i zalety Sui

Twórcy pozycjonują Sui jako sieć ogólnego przeznaczenia o dużej przepustowości, szybko i tanio przeprowadzanych transakcjach oraz przyjaznym dla użytkownika interfejsie Web3. Mysten Labs ma na celu stworzenie platformy do uruchamiania wysokowydajnych zdecentralizowanych aplikacji.

Architektura Sui została szczegółowo opisana w whitepaper i dokumentacji technicznej. Cechą szczególną projektu jest stosowanie własnego języka programowania Sui Move, będącego zmodyfikowaną wersją Move, który został opracowany na potrzeby projektu Diem. Podczas gdy w innych blockchainach podstawową jednostką przechowywania danych jest konto, w Sui są to obiekty, które są tworzone i zarządzane przez inteligentne kontrakty. Obiektem może być dowolny rodzaj aktywów, a każdy z nich posiada unikalny identyfikator, właściciela oraz właściwość bycia zmiennym lub niezmiennym.

Sui blockchain zawiera historię przyczynową każdego obiektu od momentu jego powstania. Jeśli historie obiektów nie nakładają się na siebie, transakcje z nimi mogą być przetwarzane w dowolnej kolejności lub równolegle. Dzięki tej funkcji Sui może przetwarzać grupy transakcji równolegle, ale bez ryzyka podwójnego wydatkowania środków.

Dzięki tej funkcji uzyskuje się poziome skalowanie przepustowości sieci, a jej ogólna wydajność zależy tylko od liczby węzłów przetwarzających transakcje. W warunkach testowych blockchain Sui wykazał prędkość ponad 120 000 transakcji na sekundę przy średniej latencji wynoszącej około 2 sekundy.

Jak działa Sui?

Sui blockchain wykorzystuje popularny algorytm konsensusu Proof-of-Stake (PoS). Transakcje są przetwarzane przez grupy walidatorów, których skład zmienia się co epokę (24 godziny) od liczby aktualnie aktywnych pełnych węzłów. Na koniec października 2022 r. sieć testowa liczy 4 walidatorów i ponad 3600 aktywnych węzłów.

Procedura przetwarzania transakcji zależy od tego, czy dotyczy ona obiektu należącego do jednego właściciela (dowolny rodzaj aktywów), czy „obiektu wspólnego” (np. publiczne smart kontrakty).

Pierwszy rodzaj transakcji obejmuje transfery monet, emisję NFT i głosowanie. Transakcje takie są przetwarzane poprzez uproszczoną procedurę Fast Pay opartą na mechanizmie Byzantine Consistent Broadcast. Obejmuje ona cztery etapy:

  • Transakcja jest wysyłana do węzła, który „dystrybuuje” ją do walidatorów;
  • Walidatorzy głosują, aby zatwierdzić transakcję i przekazać wynik do nadawcy;
  • Nadawca tworzy certyfikat zawierający podpisy co najmniej 2/3 walidatorów;
  • Certyfikat jest wysyłany do walidatorów, którzy go zatwierdzają. Następnie transakcja trafia do blockchaina.
sui blockchain

Schemat równoległego przetwarzania transakcji w Sui z wykorzystaniem Byzantine Consistent Broadcast. Źródło: Sui

W tym procesie nie ma poszukiwania konsensusu między walidatorami, co znacznie skraca czas przetwarzania transakcji.

Z kolei procedura realizacji transakcji z obiektami współdzielonymi zawiera kolejny etap – poszukiwanie konsensusu pomiędzy walidatorami przy użyciu Sui Consensus Engine. Składa się on z dwóch elementów:

  • Narwhal – mempool o dużej przepustowości („poczekalnia” dla niepotwierdzonych transakcji), który odpowiada za zapewnienie synchronizacji i dostępności danych przekazywanych walidatorom do potwierdzenia.
  • Bullshark (lub starsze rozwiązanie Tusk) to protokół konsensusu oparty na połączeniu technologii Directional Acyclic Graph i Byzantine Fault Tolerance. To, co wyróżnia Bullshark, to fakt, że pozwala on na osiągnięcie konsensusu bez konieczności wymiany informacji pomiędzy walidatorami.

Taki proces zapewnia nie tylko wysoką wydajność sieci, ale także odporność na błędy, ponieważ nawet duża liczba wadliwych walidatorów nie prowadzi do spadku wydajności, jak ma to miejsce w przypadku istniejących blockchainów PoS.

Tokenomika i cechy kryptowaluty Sui

Nie ma jeszcze słowa na temat terminu uruchomienia sieci bazowej SUI i natywnej monety. Zespół podzielił się już jednak konkretami dotyczącymi tokenomiki projektu. Maksymalna podaż wyniesie 10 miliardów monet. Każda moneta SUI zostanie podzielona na miliard jednostek MIST.

Tylko część emisji SUI trafi do obiegu podczas uruchomienia mainnetu, a reszta zostanie rozdana zespołowi Mysten Labs, inwestorom, członkom społeczności, jako nagrody dla walidatorów itd. Znaczną część monet otrzyma Sui Foundation, organizacja niezależna od Mysten Labs, która będzie finansować hackathony, konferencje, rozwój aplikacji i zespołów deweloperskich.

sui kryptowaluta i blockchain co to jest

Planuje się, że moneta SUI będzie miała kilka zastosowań:

  • walidatorów ofert;
  • delegowanie do walidatorów poprzez staking (dla zwykłych posiadaczy monet);;
  • uiszczanie opłat transakcyjnych;
  • środek wymiany, rozliczeń i akumulacji w ekosystemie Sui;
  • udział w zarządzaniu Sui blockchain poprzez głosowanie onchain.

Każdy z walidatorów posiada określoną część monet SUI przekazanych przez posiadaczy tokenów SUI. Delegowane monety są zablokowane na całą epokę i otrzymują część nagrody za staking po zamknięciu epoki. W związku z tym posiadacze mogą cofnąć swoje SUI lub zmienić delegata tylko w przypadku zmiany epoki. Wiadomo już, że zespół Sui będzie nagradzał posiadaczy pełnych węzłów, deweloperów i aktywnych uczestników sieci testowej. Po uruchomieniu protokołu Sui w głównej sieci, właściciele węzłów otrzymają po 2000 SUI, które zostaną zablokowane do sprzedaży przez rok.

Jak rozwija się ekosystem wokół blockchaina Sui?

Zespół projektowy uruchomił już podstawową infrastrukturę do współdziałania z siecią testową Sui. W sierpniu 2022 roku uruchomiono przeglądarkę blockchain Sui Explorer ze szczegółowym wyświetlaniem informacji o blockchainie, adresach i transakcjach.

Działa również Sui Wallet, dostępny jako rozszerzenie Google Chrome. Pozwala użytkownikom tworzyć nowe adresy i odzyskiwać istniejące za pomocą frazy seed, przeglądać i zarządzać wszystkimi rodzajami aktywów, w tym NFT, oraz wchodzić w interakcje ze zdecentralizowanymi aplikacjami. Portfel może być wypełniony tokenami testowymi SUI za pośrednictwem jednego z „kranów”, np. na rynku NFT – BlueMove.

Zespoły programistów zewnętrznych opracowują już ponad 60 projektów opartych na Sui. Wśród nich:

  • Zdecentralizowane giełdy Suiswap, MovEx;
  • Usługi DeFi – Cetus, Porto Labs, Kxfinance, Leizd Protocol;
  • Mosty WormHole i Axelar Network;
  • Sui Name Service, Suins;
  • Platformy społecznościowe ComingChat, AskMeX, Peeranha;
  • Rynki NFT Blue Move, Sui Art, Sui Gallery;
  • Kolekcje NFT – Sui Punks, Sui Birds, Sui Droplets;
  • Gry Trial Xtrem, F1 Dog, Netmarble.

Perspektywa projektu

W lipcu 2022 roku Alonso de Gortari z Mysten Labs powiedział na sesji Q&A, że firma planuje publiczną sprzedaż tokenów, a uruchomienie sieci bazowej i monet SUI zaplanowano na późniejszy okres roku. Od tego czasu nie pojawiły się jednak żadne zapowiedzi ani dodatkowe komentarze zespołu realizującego projekt na ten temat.

Niedawno założona organizacja non-profit Sui Foundation ogłosiła na swoim portalu program grantowy dla twórców aplikacji w ekosystemie Sui. O granty w wysokości 10-100 tys. dolarów będą mogły ubiegać się zespoły, które stworzą rozwiązania dla szerokiej gamy aplikacji, od sieci społecznościowych i gier po systemy płatności, usługi finansowe i prawne.

Obiecane przez zespół nagrody dla właścicieli wczesnych węzłów w sieci testowej, a także duża liczba projektów w ekosystemie Sui bez własnych tokenów, już wywołały poruszenie wśród łowców airdropów. Nie wiadomo jednak, jakie szanse mają zwykli użytkownicy sieci testowej Sui na otrzymanie nagród.

 

Comments (No)

Leave a Reply